summaryrefslogtreecommitdiff
path: root/doc/src/FAQ/FAQ_polish.html
blob: 56a052cf66f547b6d51c78683ca3937389df6a00 (plain)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813
814
815
816
817
818
819
820
821
822
823
824
825
826
827
828
829
830
831
832
833
834
835
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848
849
850
851
852
853
854
855
856
857
858
859
860
861
862
863
864
865
866
867
868
869
870
871
872
873
874
875
876
877
878
879
880
881
882
883
884
885
886
887
888
889
890
891
892
893
894
895
896
897
898
899
900
901
902
903
904
905
906
907
908
909
910
911
912
913
914
915
916
917
918
919
920
921
922
923
924
925
926
927
928
929
930
931
932
933
934
935
936
937
938
939
940
941
942
943
944
945
946
947
948
949
950
951
952
953
954
955
956
957
958
959
960
961
962
963
964
965
966
967
968
969
970
971
972
973
974
975
976
977
978
979
980
981
982
983
984
985
986
987
988
989
990
991
992
993
994
995
996
997
998
999
1000
1001
1002
1003
1004
1005
1006
1007
1008
1009
1010
1011
1012
1013
1014
1015
1016
1017
1018
1019
1020
1021
1022
1023
1024
1025
1026
1027
1028
1029
1030
1031
1032
1033
1034
1035
1036
1037
1038
1039
1040
1041
1042
1043
1044
1045
1046
1047
1048
1049
1050
1051
1052
1053
1054
1055
1056
1057
1058
1059
1060
1061
1062
1063
1064
1065
1066
1067
1068
1069
1070
1071
1072
1073
1074
1075
1076
1077
1078
1079
1080
1081
1082
1083
1084
1085
1086
1087
1088
1089
1090
1091
1092
1093
1094
1095
1096
1097
1098
1099
1100
1101
1102
1103
1104
1105
1106
1107
1108
1109
1110
1111
1112
1113
1114
1115
1116
1117
1118
1119
1120
1121
1122
1123
1124
1125
1126
1127
1128
1129
1130
1131
1132
1133
1134
1135
1136
1137
1138
1139
1140
1141
1142
1143
1144
1145
1146
1147
1148
1149
1150
1151
1152
1153
1154
1155
1156
1157
1158
1159
1160
1161
1162
1163
1164
1165
1166
1167
1168
1169
1170
1171
1172
1173
1174
1175
1176
1177
1178
1179
1180
1181
1182
1183
1184
1185
1186
1187
1188
1189
1190
1191
1192
1193
1194
1195
1196
1197
1198
1199
1200
1201
1202
1203
1204
1205
1206
1207
1208
1209
1210
1211
1212
1213
1214
1215
1216
1217
1218
1219
1220
1221
1222
1223
1224
1225
1226
1227
1228
1229
1230
1231
1232
1233
1234
1235
1236
1237
1238
1239
1240
1241
1242
1243
1244
1245
1246
1247
1248
1249
1250
1251
1252
1253
1254
1255
1256
1257
1258
1259
1260
1261
1262
1263
1264
1265
1266
1267
1268
1269
1270
1271
1272
1273
1274
1275
1276
1277
1278
1279
1280
1281
1282
1283
1284
1285
1286
1287
1288
1289
1290
1291
1292
1293
1294
1295
1296
1297
1298
1299
1300
1301
1302
1303
1304
1305
1306
1307
1308
1309
1310
1311
1312
1313
1314
1315
1316
1317
1318
1319
1320
1321
1322
1323
1324
1325
1326
1327
1328
1329
1330
1331
1332
1333
1334
1335
1336
1337
1338
1339
1340
1341
1342
1343
1344
1345
1346
1347
1348
1349
1350
1351
1352
1353
1354
1355
1356
1357
1358
1359
1360
1361
1362
1363
1364
1365
1366
1367
1368
1369
1370
1371
1372
1373
1374
1375
1376
1377
1378
1379
1380
1381
1382
1383
1384
1385
1386
1387
1388
1389
1390
1391
1392
1393
1394
1395
1396
1397
1398
1399
1400
1401
1402
1403
1404
1405
1406
1407
1408
1409
1410
1411
1412
1413
1414
1415
1416
1417
1418
1419
1420
1421
1422
1423
1424
1425
1426
1427
1428
1429
1430
1431
1432
1433
1434
1435
1436
1437
1438
1439
1440
1441
1442
1443
1444
1445
1446
1447
1448
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD html 4.01 transitional//EN">

<HTML>
  <!-- DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD HTML 3.2//EN" -->
  <!-- HTML -->

  <HEAD>
    <META name="generator" content="HTML Tidy, see www.w3.org">
	 <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=iso-8859-2">
    <TITLE>PostgreSQL FAQ</TITLE>
  </HEAD>

  <BODY bgcolor="#ffffff" text="#000000" link="#ff0000" vlink="#a00000"
  alink="#0000ff">

	<H1>Frequently Asked Questions (FAQ) o PostgreSQL</H1>

    <P>Ostatnia aktualizacja: Thu Apr 18 00:44:51 EDT 2002</P>

    <P>Obecny maintainer: Bruce Momjian (<A href=
    "mailto:pgman@candle.pha.pa.us">pgman@candle.pha.pa.us</A>)<BR>
    </P>
    <P>Tłumaczenie: Marcin Mazurek (<A href=
    "mailto:m.mazurek@netsync.pl">m.mazurek@netsync.pl</A>)<BR>
    </P>


    <P>Najbardziej aktualną wersję tego dokumentu można znaleźć pod
	 adresem:
	 <A href=
    "http://www.Postgresql.org/docs/faq-english.html">http://www.PostgreSQL.org/docs/faq-english.html</A>.</P>

    <P>Odpowiedzi na pytania dotyczące konkretnych systemów operacyjnych
	 można znaleźć pod adresem: 
	 <A href=
    "http://www.PostgreSQL.org/users-lounge/docs/faq.html">http://www.PostgreSQL.org/users-lounge/docs/faq.html</A>.</P>
    <HR>

    <H2 align="center">Pytania ogólne</H2>
    <A href="#1.1">1.1</A>) Co to jest PostgreSQL? Jak to wymawiać?<BR>
     <A href="#1.2">1.2</A>) Jaką licencją chroniony jest PostgreSQL?<BR>
     <A href="#1.3">1.3</A>) Na jakich systemach Unixowych działa
	  PostreSQL?<BR>
     <A href="#1.4">1.4</A>) Na jakich nie-Unixowych systemach działa
	  PostgreSQL?<BR>
     <A href="#1.5">1.5</A>) Skąd mogę ściągnąć PostgreSQL?<BR>
     <A href="#1.6">1.6</A>) Gdzie można szukać wsparcia technicznego?<BR>
     <A href="#1.7">1.7</A>) Jaka jest ostatnia dostępna wersja?<BR>
     <A href="#1.8">1.8</A>) Jaka dokumentacja jest dostępna?<BR>
     <A href="#1.9">1.9</A>) Gdzie mogę znaleźć informację o znanych
	  błędach czy brakujących rozwiązanich?<BR>
     <A href="#1.10">1.10</A>) Jak mogę się nauczyć <SMALL>SQL</SMALL>?<BR>
     <A href="#1.11">1.11</A>) Czy PostgreSQL ma rozwiązany problem Y2K?<BR>
     <A href="#1.12">1.12</A>) Jak mogę się przyłączyć do grupy osób
	  bezpośrednio pracujących nad rozwojem PostgreSQL?<BR>
     <A href="#1.13">1.13</A>) Jak mogę zgłaszać błędy?<BR>
     <A href="#1.14">1.14</A>) Jak można porównać PostgreSQL w stosunku
	  do innych <SMALL>DBMS</SMALL>?<BR>
     <A href="#1.15">1.15</A>) W jaki sposób mogę wesprzeć finansowo
    PostgreSQL?<BR>
    
	 <H2 align="center">Pytania użytkowników</H2>
    <A href="#2.1">2.1</A>) Czy są jakieś driwery <SMALL>ODBC</SMALL> dla
    PostgreSQL?<BR>
     <A href="#2.2">2.2</A>) Jakie istnieją narzędzia pozwalające na dostęp do
	  PostgreSQL przez www?<BR>
     <A href="#2.3">2.3</A>) Czy istnieje jakieś GUI dla PostgreSQL?
    Narzędzie do raportowania? Interfejs dla "embedded query language"?<BR>
     <A href="#2.4">2.4</A>) Za pomocą jakich języków programowania można
	  się komunikować z PostgreSQL?<BR>
     

    <H2 align="center">Pytania administratora</H2>
    <A href="#3.1">3.1</A>) Jak mogę zainstalować PostgreSQL w innej 
	 		lokalizacji niż <I>/usr/local/pgsql</I>?<BR>
     <A href="#3.2">3.2</A>) Podczas startu <I>postmaster'a</I>,
	  otrzymuję komunikat:
    <I>Bad System Call</I> lub "core dumped". Dlaczego?<BR>
     <A href="#3.3">3.3</A>) Podczas startu <I>postmaster'a</I>, 
     otrzymuję komunikato błędzie: <I>IpcMemoryCreate</I>. Dlaczego?<BR>
     <A href="#3.4">3.4</A>) Podczas startu <I>postmaster'a</I>,
     otrzymuję komunikat o błędzie: <I>IpcSemaphoreCreate</I>. Dlaczego?<BR>
     <A href="#3.5">3.5</A>) W jaki sposób mogę kontrolować połączenia z
	  innych hostów?<BR>
     <A href="#3.6">3.6</A>) Jak powinienem skonfigurować system baz
	  danych aby uzyskać lepszą wydajność?<BR>
     <A href="#3.7">3.7</A>) Jakie są możliwości wyszukiwania błędów?<BR>
     <A href="#3.8">3.8</A>) Skąd się bierze komunikat: <I>"Sorry, too many
    clients"</I> podczas próby połączenia się z bazą danych?<BR>
     <A href="#3.9">3.9</A>) Co to za pliki typu <I>pg_sorttempNNN.NN</I>
    , które znajdują się w katalogu z plikami bazy danych?<BR>
     

    <H2 align="center">Pytania dotyczące użytkowania</H2>
    <A href="#4.1">4.1</A>) Jaka jest różnica pomiędzy kursorami
	 binarnymi (binary cursors) i zwykłymi kursorami (normal cursors)?<BR>
     <A href="#4.2">4.2</A>) Jak mogę pobrać za pomocą <SMALL>SELECT</SMALL>
	  jedynie kilka pierwszych wyników zapytania?<BR>
     <A href="#4.3">4.3</A>) Jak mogę uzyskać listę wszystkich tabel czy
	  innych rzeczy pod <I>psql</I>?<BR>
     <A href="#4.4">4.4</A>) Jak usunąć kolumnę z tabeli?<BR>
     <A href="#4.5">4.5</A>) Jaki jest maksymalny rozmiar dla rzędu,
	  tabeli i bazy danych?<BR>
     <A href="#4.6">4.6</A>) Jak dużo miejsca w bazie danych jest
	  potrzebne aby przechować dane ze zwyczajnego pliku tekstowego?<BR>
     <A href="#4.7">4.7</A>) Jak mogę sprawdzić jakie tabele, klucze,
	  bazy danych i użytkownicy są utworzeni?<BR>
     <A href="#4.8">4.8</A>) Moje zapytania są wolne lub nie używają
	  kluczy. Dlaczego?<BR>
     <A href="#4.9">4.9</A>) Jak mogę sprawdzić w jakis sposób "query
	  optimizer" wykonuje moje zapytanie?<BR>
     <A href="#4.10">4.10</A>) Co to jest "R-tree index"?<BR>
     <A href="#4.11">4.11</A>) Co to jest "Genetic Query Optimizer"?<BR>
     <A href="#4.12">4.12</A>) Jak mogę używać wyrażeń regularnych w
	  zapytaniach i zapytań case-insensitive w wyrażeniach regularnych?
	  Jak korzystać z indeksów dla zapytań case-insensitive?<BR>
     <A href="#4.13">4.13</A>) Jak sprawdzić w zapytaniu czy pole ma
	  wartość <SMALL>NULL</SMALL>?<BR>
     <A href="#4.14">4.14</A>) Jaka jest różnica pomiędzy różnymi typami
	  tekstowymi (character types)?<BR>
     <A href="#4.15.1">4.15.1</A>) Jak mogę utworzyć pole typu int, które samo
	  zwiększa swoją wartość?<BR>
     <A href="#4.15.2">4.15.2</A>) Jak pobrać wartość pola typu 
    <SMALL>SERIAL</SMALL> po wykonaniu insert'u?<BR>
     <A href="#4.15.3">4.15.3</A>) Czy użycie <I>currval()</I> i
    <I>nextval()</I> nie doprowadzi do "race condition" z innymi
	 użytkownikami?<BR>
     <A href="#4.15.4">4.15.4</A>) Dlaczego numery sekwencji nie są
	  ponownie używane przy przerwaniu transakcji?
    Skąd się biorą luki w numerowaniu kolumny tabeli sekwencjami/SERIALem?<BR>
     <A href="#4.16">4.16</A>) Co to jest <SMALL>OID</SMALL>? Co to jest
    <SMALL>TID</SMALL>?<BR>
     <A href="#4.17">4.17</A>) Jakie jest znaczenie niektórych terminów w 
    PostgreSQL?<BR>
     <A href="#4.18">4.18</A>) Skąd bierze się ten błąd: <I>"ERROR: Memory
    exhausted in AllocSetAlloc()"</I>?<BR>
     <A href="#4.19">4.19</A>) Jak sprawdzić jakiej wersji PostgreSQL
    używam?<BR>
     <A href="#4.20">4.20</A>) Dlaczego operacje, które wykonuję na
	  dużych obiektach "large-object" zwracają komunikat:
    <I>"invalid large obj descriptor"</I>?<BR>
     <A href="#4.21">4.21</A>) Jak stworzyć kolumnę której domyślną
	  wartością będzie bieżący czas?<BR>
     <A href="#4.22">4.22</A>) Dlaczego zapytania używające
    <CODE><SMALL>IN</SMALL></CODE> są takie wolne?<BR>
     <A href="#4.23">4.23</A>) Jak wykonać "outer join"?<BR>
     <A href="#4.24">4.24</A>) Jak wykonywać zapytanie używające kilku
	  baz danych jednocześnie?<BR>
     <A href="#4.25">4.25</A>) Jak zwrócić w funkcji wiele rzędów lub
	  kolumn?<BR>
     

    <H2 align="center">Rozwijanie PostgreSQL</H2>
    <A href="#5.1">5.1</A>) Napisałem własną funkcję. Kiedy użyję jej w
	 <I>psql</I>, program zrzuca pamięć (dump core)?<BR>
     <A href="#5.2">5.2</A>) Jak mogę dodać/zgłosić nowe typy czy funkcje
	  do PostgreSQL?<BR>
     <A href="#5.3">5.3</A>) Jak napisać funkcję C zwracającą krotkę
	  (tuple)?<BR>
     <A href="#5.4">5.4</A>) Zmieniłem plik źródłowy. Dlaczego po
	  rekompilacji nie widać zmiany?<BR>
     
    <HR>

    <H2 align="center">Pytania ogólne</H2>

    <H4><A name="1.1">1.1</A>) Co to jest PostgreSQL? Jak to wymawiać?</H4>

    <P>PostgreSQL wymawia się <I>Post-Gres-kju-el</I>.</P>

    <P>PostgreSQL jest rozszerzeniem systemu zarządzania bazami danych -
	 POSTGRES, kolejną generacją rozwojowego prototypu <SMALL>DBMS</SMALL>.
    Mimo, że PostgreSQL zachował bardzo dobrze zbudowany model danych
	 (data model) i bogaty zestaw typów danych POSTGRES'a, zastąpił
	 PostQuel'owy język zapytań z rozbudowanym podzbiorem języka 
	 <SMALL>SQL</SMALL>. PostgreSQL jest oprogramowaniem darmowym 
	 z dostępnymi całymi źródłami.
	 </P>

    <P>Rozwój PostgreSQL jest prowadzony przez grupę ludzi z Internetu,
	 komunikujących się poprzez mailowe listy dyskusyjne PostgreSQL.
    Obecnym koordynatorem jest Marc G. Fournier (<A href=
    "mailto:scrappy@PostgreSQL.org">scrappy@PostgreSQL.org</A>). (Zobacz
	 poniżej jak się przyłączyć). Ta grupa ludzi jest odpowiedzialna za
	 cały rozwój PostgreSQL.</P>

    <P>Autorami PostgreSQL 1.01 byli Andrew Yu and Jolly Chen.
	 Wiele innych osób pomogło przy portowaniu, testowaniu, debugowaniu, i
	 rozwijaniu kodu. Oryginalny kod Postgresa, na którym został oparty
	 PostgreSQL, był wysiłkiem studentów oraz pracowników pracujących pod
	 kierownictwem profesora Michael'a Stonebraker'a z University of
	 California w Berkeley.</P>

    <P>Oryginalną nazwą oprogramowania w Berkeley był Postgres.  Po
	 dodaniu obsługi <SMALL>SQL</SMALL> w 1995, nazwa została zmieniona
    na Postgres95. Pod koniec roku 1996 nazwa została zmieniona na
    PostgreSQL.</P>

    <H4><A name="1.2">1.2</A>) Jaką licencją chroniony jest
    PostgreSQL?</H4>

    <P>PostgreSQL objęty jest następującą licencją:</P>

    <P>PostgreSQL Data Base Management System</P>

    <P>Portions copyright (c) 1996-2002, PostgreSQL Global Development
    Group Portions Copyright (c) 1994-6 Regents of the University of
    California</P>

    <P>Permission to use, copy, modify, and distribute this software
    and its documentation for any purpose, without fee, and without a
    written agreement is hereby granted, provided that the above
    copyright notice and this paragraph and the following two
    paragraphs appear in all copies.</P>

    <P>IN NO EVENT SHALL THE UNIVERSITY OF CALIFORNIA BE LIABLE TO ANY
    PARTY FOR DIRECT, INDIRECT, SPECIAL, INCIDENTAL, OR CONSEQUENTIAL
    DAMAGES, INCLUDING LOST PROFITS, ARISING OUT OF THE USE OF THIS
    SOFTWARE AND ITS DOCUMENTATION, EVEN IF THE UNIVERSITY OF
    CALIFORNIA HAS BEEN ADVISED OF THE POSSIBILITY OF SUCH DAMAGE.</P>

    <P>THE UNIVERSITY OF CALIFORNIA SPECIFICALLY DISCLAIMS ANY
    WARRANTIES, INCLUDING, BUT NOT LIMITED TO, THE IMPLIED WARRANTIES
    OF MERCHANTABILITY AND FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE. THE
    SOFTWARE PROVIDED HEREUNDER IS ON AN "AS IS" BASIS, AND THE
    UNIVERSITY OF CALIFORNIA HAS NO OBLIGATIONS TO PROVIDE MAINTENANCE,
    SUPPORT, UPDATES, ENHANCEMENTS, OR MODIFICATIONS.</P>

    <P>Tekst powyżej, jest klasyczną licencją BSD.
    Nie posiada ona żadnych restrykcji co do używania kodu źródłowego.
	 Podoba nam się i nie zamierzamy jej zmieniać.

    <H4><A name="1.3">1.3</A>) Na jakich systemach Unixowych działa
	      PostreSQL?</H4>

    <P>PostgreSQL powinien działać na wszystkich nowych Unix-podobnych
	 systemach. Platformy, które zostały szczegółowo przetestowane podczas
	 publikowania PostgreSQL są wymienione w dokumentacji opisującej
	 instalację.</P>

    <H4><A name="1.4">1.4</A>) Na jakich nie-Unixowych systemach działa
	      PostgreSQL?</H4>

    <P><STRONG>Klient</STRONG></P>

    <P>Możliwa jest kompilacja bibliteki C <I>libpq</I> C, psql oraz
	 innych interfejsów i uruchamianie ich na platformie MS Windows. W tym
	 wypadku klient jest uruchamiany na MS Windows a z serwerem komunikuje się
	 poprzez TCP/IP. Serwer może działać na dowolnej wspieranej platformie 
	 Unixowej. Plik <I>win31.mak</I> jest dołączony
	 do źródeł, aby można było stworzyć bibliotekę <I>libpq</I> oraz
	 program <I>psql</I> działające w środowisku Win32. PostgreSQL może się 
	 także komunikować z klientami <SMALL>ODBC</SMALL>.</P>

    <P><STRONG>Serwer</STRONG></P>

    <P>Serwer może być uruchamiany na Windows NT i Win2k używając
	 bibliotek Cygwin, Cygnus Unix/NT. W pliku <I>pgsql/doc/FAQ_MSWIN</I>
	 znajdującym się w źródłach lub pod adresem: <A href=
    "http://www.postgresql.org/docs/faq-mswin.html">MS Windows FAQ</A>
    na naszych stronach. Nie planujemy tworzyć portu przeznaczonego
	 docelowo dla platformy Microsoft.</P>

    <H4><A name="1.5">1.5</A>) Skąd można ściągnąć PostgreSQL?</H4>

    <P>Główny serwer ftp z dostępem "anonymous" dla PostgreSQL znajduje
	 się <A href="ftp://ftp.PostgreSQL.org/pub">ftp://ftp.PostgreSQL.org/pub</A>.
	 jeśli szukasz mirrorów sprawdź naszą główną stronę www.<P>

    <H4><A name="1.6">1.6</A>) Gdzie można szukać wsparcia technicznego?</H4>

    <P>Adres głównej listy mailowej: <A href=
    "mailto:pgsql-general@PostgreSQL.org">pgsql-general@PostgreSQL.org</A>.
    Jest ona przeznaczona dyskusjom dotyczącym spraw związanych z PostgreSQL.
    Żeby zapisac się na listę, wyślij email z następującymi liniami w
	 treści maila (nie w temacie):</P>
<PRE>
    subscribe
    end
</PRE>

    <P>na adres: <A href=
    "mailto:pgsql-general-request@PostgreSQL.org">pgsql-general-request@PostgreSQL.org</A>.</P>

    <P>Dostępna jest także lista wysyłająca digesty. Aby zapisać się na
	 nią, wyślij email na adres:
    <A href=
    "mailto:pgsql-general-digest-request@PostgreSQL.org">pgsql-general-digest-request@PostgreSQL.org</A>
    z treścią maila zawierającą:</P>
<PRE>
    subscribe
    end
</PRE>
	Digesty są wysyłane do członków listy, kiedy na główną listę dotrze ok
	30k wiadomości.

    <P>Dostępna jest także lista poświęcona błędom znalezionym w
	 PostgreSQL. Aby zapisać się na nią wyślij email na adres:
    <A href=
    "mailto:pgsql-bugs-request@PostgreSQL.org">pgsql-bugs-request@PostgreSQL.org</A>
    z treścią maila zawierającą:</P>
<PRE>
    subscribe
    end
</PRE>
    Lista poświęcona dyskusjom developerów jest dostępna pod adresem:
    <A href=
    "mailto:pgsql-hackers-request@PostgreSQL.org">pgsql-hackers-request@PostgreSQL.org</A>
	 Aby się na nią zapisać wyślij na jej adres mail z treścią:
<PRE>
    subscribe
    end
</PRE>

    <P>Dodatkowe informacje o listach mailowych dotyczących PostgreSQL
	 można znaleźć na stronach WWW PostgreSQL pod adresem:</P>

    <BLOCKQUOTE>
      <A href="http://www.PostgreSQL.org">http://www.PostgreSQL.org</A>
    </BLOCKQUOTE>

    <P>W sieci EFNet istnieje kanał IRC <I>#PostgreSQL</I>. Ja, do
	 połączenia się z kanałem używam Unixowego polecenia <CODE>irc -c
    '#PostgreSQL' "$USER" irc.phoenix.net.</CODE></P>

    <P>Lista firm oferujących wsparcie na zasadach komercyjnych znajduje
	 się pod adresem: <A href=
    "http://www.postgresql.org/users-lounge/commercial-support.html">http://www.postgresql.org/users-lounge/commercial-support.html</A>.</P>

    <H4><A name="1.7">1.7</A>) Jaka jest ostatnia dostępna wersja?</H4>

    <P>Ostatnia dostępna wersja PostgreSQL to 7.2.1.</P>

    <P>Planujemy publikowanie kolejnych wersji co cztery miesiące.</P>

    <H4><A name="1.8">1.8</A>) Jaka dokumentacja jest dostępna?</H4>

    <P>Kilka manuali, stron podęcznika man, oraz kilka przykładów do
	 testowania są załączone w samej dystrybucji. Znajdują się one w
	 katalogu <I>/doc</I>. Manual może być także przeglądany poprzez
	 strony www pod adresem <A href=
    "http://www.PostgreSQL.org/users-lounge/docs/">http://www.PostgreSQL.org/users-lounge/docs/</A>.</P>

    <P>Istnieją także dwie książki dostępne online pod adresami
	 <A href=
    "http://www.PostgreSQL.org/docs/awbook.html">http://www.PostgreSQL.org/docs/awbook.html</A>
    i <A href=
    "http://www.commandprompt.com/ppbook/">http://www.commandprompt.com/ppbook/</A>.
    Lista książek o PostgreSQL, które można kupić znajduje się pod adresem
	 <A href=
    "http://www.postgresql.org/books/">http://www.postgresql.org/books/</A>.
    Zbiór technicznych artykułów o PostgreSQL znajduje się pod adresem <A
    href=
    "http://techdocs.postgresql.org/">http://techdocs.postgresql.org/</A>.</P>

    <P><I>psql</I> posiada kilka wbudowanych poleceń \d, za pomoca których
	 można sprawdzić informacje dotyczące typów, operatorów, funkcji,
	 aggregatów itd.</P>

    <P>Na naszej stronie można znaleźć dużo więcej dokumentacji.</P>

    <H4><A name="1.9">1.9</A>) Gdzie można znaleźć informację o znanych
	      błędach czy brakujących rozwiązanich?</H4>

    <P>PostgreSQL wspiera rozszerzony podzbiór standardu <SMALL>SQL</SMALL>-92.
    Sprawdź naszą listę <A href="http://developer.PostgreSQL.org/todo.php">TODO</A>
    aby znaleźć informację o znanych problemach, brakujących
	 rozwiązaniach czy przyszłych planach.</P>

    <H4><A name="1.10">1.10</A>) Jak mogę się nauczyć
    <SMALL>SQL</SMALL>?</H4>

    <P>Książka o PostgreSQL <A href=
    "http://www.PostgreSQL.org/docs/awbook.html">http://www.PostgreSQL.org/docs/awbook.html</A>
    uczy <SMALL>SQL</SMALL>. Jest jeszcze inna ksiązka o PostgreSQL
	 dostępna pod adresem: <A href=
    "http://www.commandprompt.com/ppbook/">http://www.commandprompt.com/ppbook.</A>
    Dobry tutorial możesz znaleźć pod adresem: <A href=
    "http://www.intermedia.net/support/sql/sqltut.shtm">http://www.intermedia.net/support/sql/sqltut.shtm,</A>
    oraz <A href=
    "http://ourworld.compuserve.com/homepages/graeme_birchall/HTM_COOK.HTM">
    http://ourworld.compuserve.com/homepages/graeme_birchall/HTM_COOK.HTM,</A>
    i <A href=
    "http://sqlcourse.com/">http://sqlcourse.com.</A></P>

    <P>Jeszcze inny to "Teach Yourself SQL in 21 Days, Second Edition"
    pod adresem: <A href=
    "http://members.tripod.com/er4ebus/sql/index.htm">http://members.tripod.com/er4ebus/sql/index.htm</A></P>

    <P>Wielu z naszych użytkowników poleca <I>The Practical SQL Handbook</I>,
    Bowman, Judith S., et al., Addison-Wesley. Inni polecają <I>The
    Complete Reference SQL</I>, Groff et al., McGraw-Hill.</P>

    <H4><A name="1.11">1.11</A>) Czy PostgreSQL ma rozwiązany problem Y2K?</H4>

    <P>Tak, bez problemu radzimy sobie z datami po roku 2000 AD, oraz
	 przed rokiem 2000 BC.</P>

    <H4><A name="1.12">1.12</A>) Jak mogę się przyłączyć do grupy osób
	      bezpośrednio pracujących nad rozwojem PostgreSQL?</H4>

    <P>Przede wszystkim ściągnij ostatnie dostępne źródła i przeczytaj
	 dokumentację przeznaczoną dla developerów na naszej stronie www lub
	 dostępną także w źródłach PostgreSQL. Następnie zapisz się na listy
	 mailowe <I>pgsql-hackers</I> i
    <I>pgsql-patches</I>. I na koniec, wysyłaj nam wysokiej jakości
	 patch'e na listę pgsql-patches.</P>

    <P>Jest około 12 osób, które mają uprawnienia do commit'owania w
    <SMALL>CVS</SMALL> PostgreSQL'a. Każdy z nich submitował tak wiele
	 wysokiej jakości patchy, że stało się niemożliwe dla obecnych
	 commiterów być z nimi na bieżąco, mając pewność że są to poprawki
	 wysokiej jakości.</P>

    <H4><A name="1.13">1.13</A>) Jak mogę zgłaszać błędy?</H4>

    <P>Zajrzyj na stronę <A href=
    "http://www.postgresql.org/bugs/bugs.php">PostgreSQL BugTool</A>, na
	 której opisane są wskazówki jak zgłaszać informacje o błędach.</P>

    <P>Zajrzyj także na nasz ftp <A href=
    "ftp://ftp.PostgreSQL.org/pub">ftp://ftp.PostgreSQL.org/pub</A>, aby
	 sprawdzić czy nie ma nowszych wersji PostgreSQL czy patchy.</P>

    <H4><A name="1.14">1.14</A>) Jak można porównać PostgreSQL w stosunku
	      do innych <SMALL>DBMS</SMALL>?</H4>

    <P>Jest kilka sposobów oceny softwaru: możliwości,
    wydajność, stabilność, wsparcie i cena.</P>

    <DL>
      <DT><B>Możliwości</B></DT>

      <DD>PostgreSQL posiada możliwości dostępne w dużych, komercyjnych
		systemach <SMALL>DBMS</SMALL>, takie jak transakcje, podzapytania
		(subselects), triggery, widoki, klucze obce, referential integrity,
		oraz wyrafinowany system blokowania. Mamy także właściowści których
		inni nie posiadają, jak typy definiowane przez użytkownika,
		dziedziczenie, rules, multi-version concurrency control, która
		redukuje problemy z blokowaiem (lock contention).<BR>
      <BR>
      </DD>

      <DT><B>Wydajność</B></DT>

      <DD>PostgreSQL działa w dwóch trybach. Standardowy tryb <I>fsync</I>
      zrzuca każdą zakończoną transakcję na dysk, gwarantując w ten
		sposób to, że jeśli system operacyjny się zawiesi lub straci
		zasilanie wciągu kilku nastepnych sekund, wszystkie Twoje dane
		zostaną bezpiecznie zapisane na dysku. W tym trybie, jesteśmy
		wolniejsi niż większość komercyjnych baz danych, częściowo dlatego
		że niewiele z nich wykonuje taki sposób zapisywania danych jako
		domyślne ustawienie.
      W trybie <I>no-fsync</I> z reguły jesteśmy szybsi niż komercyjne
		bazy danych, chociaż w tym wypadku zawieszenie się systemu może
		spowodować uszkodzenie danych. Pracujemy nad tym, aby stworzyć
		pośredni tryb, który powoduje mniejszą redukcję wydajności niż tryb
		fsync i pozwoli na integralność danych w przeciągu 30 sekund do
		załamania się systemu operacyjnego.<BR>
      <BR>
       Porównując do MySQL czy innych prostych baz danych, jesteśmy
		 wolniejsi przy wykonywaniu insertów/updatów przez narzut
		 spowodowany przez transakcje. Oczywiście MySQL nie posiada żadnej z
		 wymienionych wyżej <I>możliwości</I>. PostgreSQL został zbudowany
		 aby być DBMS elastycznym i bogatym z różnorakie możliwości,
		 aczkolwiek dbamy, aby poprawiać jego wydajność poprzez analizę
		 kodu źródłowego i profilowanie. Ciekawe porównanie PostgreSQL i MySQL
		 można znaleźć pod adresem <A href=
      "http://openacs.org/why-not-mysql.html">http://openacs.org/why-not-mysql.html</A><BR>

      <BR>
		 Każde połączenie klienta jest obsługiwane przez nas poprzez
		 stworzenie nowego procesu Unixowego. Procesy backendu dzielą
		 bufory danych oraz informację o blokadach. Używając wielu
		 procesorów, różne backendy mogą bez problemu działać na różnych
		 procesorach.<BR>
      <BR>
      </DD>

      <DT><B>Stabilność</B></DT>

      <DD>Zdajemy sobie sprawę, że <SMALL>DBMS</SMALL> musi być stabilny,
		w przeciwnym wypadku jest bez wartości. Staramy się publikować kod
		stabilny, dobrze przetestowany, z minimum możliwych błędów. Każde
		wydanie poprzedza conajmniej miesiąc testów wersji beta. Patrząc na
		historię wydań PostgreSQL widać, że dostarczamy stabilne, dobrze
		sprawdzone wersje, które są gotowe do użycia w środowisku
		produkcyjnym. Myślimy, że proces publikowania kolejnych wersji
		opracowany przez nas jest jednym z lepszych wśród innych twórców
		oprogramowania bazodanowego.<BR>
      <BR>
      </DD>

      <DT><B>Wsparcie</B></DT>

      <DD>Dzięki naszym listom mailowym masz dostęp do dużej liczby
		programistów i użytkowników, którzy pomagają rozwiązać każdy
		napotkany problem. Chociaż nie możemy gwarantować znalezienia
		rozwiązania danego problemu, nie różnimy się w tym od innych
		komercyjnych systemów <SMALL>DBMS</SMALL>. Bezpośredni kontakt z
		programistami, użytkownikami, dokumentacją i kodem źródłowym
		sprawiają, że wsparcie oferowane PostgreSQL niejednokrotnie jest
		lepsze niż w innych systemach <SMALL>DBMS</SMALL>. Istnieje także
		możliwość skorzystania z komercyjnego wsparcia dla tych, których
		takiego rozwiązania potrzebują.
      (Sprawdź <A href="#1.6">ten punkt FAQ</A>.)<BR>
      <BR>
      </DD>

      <DT><B>Cena</B></DT>

      <DD>Korzystanie z PostgreSQL jest darmowe, zarówno w przypadku
		komercyjnym jak i niekomercyjnym. Możesz korzystać z naszego kodu
		źródłowego w Twoim produkcie bez żadnych ograniczeń, poza tymi
		wymienionymi w licencji BSD przytoczonej powyżej.<BR>
      <BR>
      </DD>
    </DL>

    <H4><A name="1.15">1.15</A>) W jaki sposób mogę wesprzeć finansowo
	     PostgreSQL?</H4>

    <P>PostgreSQL korzysta z najlepszej infrastruktury od samego początku
	 istnienia projektu, tzn. sześciu lat. Wszystko to zawdzięczamy Marc'owi
	 Fournier'owi, który stworzył tą infrastrukturę i zarządza nią od
	 lat.</P>

    <P>Wysokiej jakości infrastruktura jest bardzo ważna dla każdego
	 projektu open-source. Zapobiega przerwom w rozwoju projektu i
	 jakimkolwiek przestojom.</P>

    <P>Oczywiście korzystanie z wysokiej jakości infrastruktury nie jest
	 tanie. Istnieje wiele róznych miesięcznych, czy jednorazowych
	 wydatków, które trzeba ponosić aby wszystko działało jak należy.
	 Jeśli Ty, bądź Twoja firma może wspomóc finansowo rozwój PostgreSQL
	 odwiedź adres: <A href=
    "http://www.pgsql.com/pg_goodies">http://www.pgsql.com/pg_goodies</A>
 	 gdzie opisane jest jak to zrobić.</P>

    <P>Chociaż na stronie wspomniana jest nazwa PostgreSQL Inc, "datki"
	 są przeznaczone jedynie na rozwój projektu PostgreSQL i nie są
	 przeznaczane na finansowanie jakiejkolwiek firmy. Jeśli wolisz, 
	 możesz wysłać czek na adres kontaktowy.</P>
    <HR>

    <H2 align="center">User Client Questions</H2>

    <H4><A name="2.1">2.1</A>) Czy są jakieś driwery <SMALL>ODBC</SMALL> dla
	     PostgreSQL?</H4>

    <P>Dostępne są dwa driwery <SMALL>ODBC</SMALL>: PsqlODBC
    i OpenLink <SMALL>ODBC</SMALL>.</P>

    <P>PsqlODBC jest dołączony do źródeł. Więcej informacji na jego temat
	 możesz znaleźć pod adresem: <A href=
    "ftp://ftp.PostgreSQL.org/pub/odbc/">ftp://ftp.PostgreSQL.org/pub/odbc/</A>.</P>

    <P>OpenLink <SMALL>ODBC</SMALL> może być pobrany z adresu: <A href=
    "http://www.openlinksw.com/">http://www.openlinksw.com</A>.
	 Współpracuje ze standardowym oprogramowaniem klienckim <SMALL>ODBC</SMALL>
	 więc w ten sposób możesz korzystać z PostgreSQL <SMALL>ODBC</SMALL>
	 dostępnego na każdej plaformie którą wspiera (Win, Mac, Unix, VMS).</P>

    <P>Autorzy będą prawdopodobnie sprzedawać ten produkt osobom które
	 wymagają komercyjnego wsparcia, ale wersja darmowa będzie zawsze
	 dostępna. Wszystkie pytania możesz wysyłać na adres: <A href=
    "mailto:postgres95@openlink.co.uk">postgres95@openlink.co.uk</A>.</P>

    <P>Sprawdź także rozdział o  <A href=
    "http://www.postgresql.org/devel-corner/docs/programmer/odbc.html">ODBC
    w "Programmer's Guide"</A>.</P>

    <H4><A name="2.2">2.2</A>) Jakie istnieją narzędzia pozwalające na dostęp do
	      PostgreSQL przez www?</H4>

    <P>Dobry podręcznik dla początkujących o dostępie do bazy danych
	 przez www możesz znaleźć pod adresem:
    <A href="http://www.webreview.com">http://www.webreview.com</A></P>

    <P>Inny znajduje się pod adresem: <A href=
    "http://www.phone.net/home/mwm/hotlist/">http://www.phone.net/home/mwm/hotlist/.</A></P>

    <P>Do integracji z www, świetnym rozwiązaniem jest PHP. Możesz
	 znaleźć więcej informacji na ten temat pod adresem
    <A href="http://www.php.net">http://www.php.net</A>.</P>

    <P>Wiele osób w przypadku skomplikowanych rozwiązań uzywa Perl'a i
	 modułu CGI.pl.</P>

    <H4><A name="2.3">2.3</A>)  Czy istnieje jakieś GUI dla PostgreSQL?
	     Narzędzie do raportowania? Interfejs dla "embedded query
		  language"?</H4>

    <P>Mamy całkiem miły interfejs graficzny, który został nazwany
	 <I>pgaccess</I> i jest on dostarczany jako część źródeł.
	 <I>pgaccess</I> posiada także generator raportów. Można go znaleźć
	 pod adresem <A href=
    "http://www.flex.ro/pgaccess">http://www.flex.ro/pgaccess</A></P>

    <P>Udostępniliśmy także <I>ecpg</I>, który jest "embedded SQL query
    language interface" dla języka C.</P>

    <H4><A name="2.4">2.4</A>) Za pomocą jakich języków programowania
	 można się komunikować z PostgreSQL?</H4>
	 
    <P>Mamy wsparcie dla:</P>

    <UL>
      <LI>C (libpq)</LI>

      <LI>C++ (libpq++)</LI>

      <LI>Embedded C (ecpg)</LI>

      <LI>Java (jdbc)</LI>

      <LI>Perl (perl5)</LI>

      <LI>ODBC (odbc)</LI>

      <LI>Python (PyGreSQL)</LI>

      <LI>TCL (libpgtcl)</LI>

      <LI>C Easy API (libpgeasy)</LI>

      <LI>Embedded <SMALL>HTML</SMALL> (<A href=
      "http://www.php.net">PHP z http://www.php.net</A>)</LI>
    </UL>
    <HR>

    <H2 align="center">Pytania administratora</H2>

    <H4><A name="3.1">3.1</A>) Jak mogę zainstalować PostgreSQL w innej
	          lokalizacji niż <I>/usr/local/pgsql</I>?</H4>

    <P>Użyj opcji <I>--prefix</I> podczas uruchamiania skryptu
    <I>configure</I>.</P>

    <H4><A name="3.2">3.2</A>) Podczas startu <I>postmaster'a</I>,
	      otrzymuję komunikat o błędzie: <I>Bad System Call</I> lub "core dumped".
			Dlaczego?</H4>


    <P>Ten błąd może być wynikiem wielu problemów, ale na początek
	 sprawdź czy masz zainstalowane rozszerzenia systemu V w jądrze
	 systemu. PostgreSQL wymaga do pracy zainstalowanej obsługi pamięci
	 dzielonej i semaforów.</P>

    <H4><A name="3.3">3.3</A>) Podczas startu <I>postmaster'a</I>,
	      otrzymuję komunikat o błędzie: <I>IpcMemoryCreate</I>.
			Dlaczego?</H4>

    <P>Albo nie masz poprawnie skonfigurowanej obsługi pamięci dzielonej
	 w jądrze systemu, albo musisz zwiększyć jej dostępny rozmiar.
    Dokładna ilość jaką potrzebujesz jest zależna od architektury systemu
	 na jakim pracujesz, jak dużo buforów oraz jak dużo procesów backendu
	 skonfigurowałeś dla <I>postmaster'a</I>. Dla większości systemów, z
	 domyślną liczbą buforów i procesów potrzebujesz minimum w
	 przybliżeniu 1MB. Zobacz  <A href=
    "http://www.postgresql.org/idocs/index.php?kernel-resources.html">PostgreSQL
    Administrator's Guide</A> gdzie szczegółowo zostało opisane
	 wykorzystanie pamięci dzielonej i semaforów.</P>

    <H4><A name="3.4">3.4</A>) Podczas startu <I>postmaster'a</I>,
	      otrzymuję komunikat o błędzie: <I>IpcSemaphoreCreate</I>.
			Dlaczego?</H4>
			
    <P>Jeśli treść błędu brzmi: <I>IpcSemaphoreCreate: semget failed
	 (No space left on device)</I> oznacza to, że jądro systemu nie jest
	 skonfigurowane do obsługi wystarczającej liczby semaforów.
	 Postgres wymaga jednego semafor'a na potencjalny jeden proces backend.
	 Tymczasowym rozwiązaniem jest uruchomienie programu <I>postmaster</I>
	 z mniejszą  maksymalną liczbą procesów backend.
	 Użyj opcji <I>-N</i> z parameterem mniejszym od domyślnego - 32.   
	 Bardziej trwałym rozwiązaniem jest zwiększenie parametrów
	 <SMALL>SEMMNS</SMALL> i <SMALL>SEMMNI</SMALL> jądra twojego systemu.</P>

	 <P>Niedziałające semafory mogą spowodować niepoprawne zamknięcie
	 systemu w czasie intensywnego  korzystania  z bazy.</P>
	 <P>Jeśli treść błędu jest inna, może to oznaczać, że obsługa semaforów 
	 nie została włączona do jądra wcale. Zobacz PostgreSQL 
	 Administrator's Guide po bardziej szczegółowe informacje o pamięci 
	 dzielonej i semaforach.</P>

    <H4><A name="3.5">3.5</A>) W jaki sposób mogę kontrolować połączenia
	 z innych hostów?</H4>

    <P>Domyślnie PostgreSQL pozwala jedynie na połączenia za pomocą
	 socketów Unixowych z lokalnego hosta. Inne hosty nie będą  mogły się
	 połączyć z serwerem dopóki nie zostanie dodana opcja <I>-i</I> do
	 <I>postmaster'a</I>,
    <B>oraz</B> nie umożliwi się autoryzacji na podstawie adresu hostów
	 modyfikując odpowiednio plik
    <I>$PGDATA/pg_hba.conf</I>. To zmiany pozwolą na
	 połączenia TCP/IP.</P>

    <H4><A name="3.6">3.6</A>) Jak powinienem skonfigurować system baz
	      danych aby uzyskać lepszą wydajność?</H4>

    <P>Indeksy bez wątpienia mogą przyspieszyć wykonywanie zapytań.
    Polecenie <SMALL>EXPLAIN</SMALL> pozwala zobaczyć jak PostgreSQL
	 interpretuje Twoje zapytanie i które indeksy są używane.</P>

    <P>Jeśli wykonujesz bardzo dużo <SMALL>INSERTów</SMALL>, może warto
	 je wykonać za pomocą jednego dużego pliku używając polecenia
	<SMALL>COPY</SMALL>. Jest to dużo szybsze niż pojedyncze
    <SMALL>INSERTy.</SMALL> Po drugie polecenia SQL nie zawarte w bloku
	 określającym transakcję - <SMALL>BEGIN WORK/COMMIT</SMALL>, są
	 traktowane jako pojedyncza transakcja. Rozważ wykonanie kilku
	 poleceń/zdań SQL w jednym bloku transakcji. To redukuje narzut
	 powodowany przez transakcję. Przy dużych zmianach w danych, warto
	 usunąć i stworzyć na nowo indeksy.</P>

    <P>Jest kilka opcji pozwalających na poprawienie wydajności.
	 Możesz wyłączyć <I>fsync()</I> poprzez uruchomienie <I>postmaster'a</I>
	 z opcjami <I>-o -F</I>. To spowoduje, że
    <I>fsync()</I> nie będzie zrzucał danych na dysk po każdej
	 transakcji.</P>

    <P>Możesz także uruchomić <I>postmaster'a</I> z opcją <I>-B</I>
	 aby zwiększyć wielkość pamięci dzielonej używanej przez procesy
	 backendów. Jeśli ustawisz tą wartość zbyt wysoko i przekroczysz limity
	 ustawione przez kernel na pamięć dzieloną, <I>postmaster</I>  może się
	 nie uruchomić. Każdy bufor zajmuje 8K a domyślna ilość buforów to 64.</P>

    <P>Możesz także użyć opcji <I>-S</I> dla backendu aby zwiększyć
	 maksymalną wartość pamięci używaną przez proces backendu podczas
	 sortowania. Opcja <I>-S</I> jest ustawiana wartością podawaną w
	 kilobajtach, domyślna wartość to 512K.</P>

    <P>Możesz także użyć polecenia <SMALL>CLUSTER</SMALL> aby pogrupować
	 dane w tabelach wg indeksu. Zobacz opis polecenia <SMALL>CLUSTER</SMALL>
    w manualu żeby dowiedzieć się więcej.</P>

    <H4><A name="3.7">3.7</A>) Jakie są możliwości wyszukiwania
	 błędów?</H4>

    <P>PostgreSQL ma kilka możliwości na raportowanie informacji o
	 jego statusie, które mogą być przydatne przy debugowaniu procesu.</P>

    <P>Przede wszystkim uruchom skrypt <I>configure</I> z opcją
	 --enable-cassert, wiele funkcji <I>assert()</I> monitorują postęp
	 procesu backend i zatrzymują program kiedy wydarzy się coś
	 nieoczekiwanego.</P>

    <P>Zarówno <I>postmaster</I> jak i <I>postgres</I> mają kilka opcji
	 do debugowania. Za każdym razem kiedy uruchamiasz <I>postmaster'a</I>,
    upewnij się, że wysyłasz standardowe wyjście i error do pliku z
	 logami, np. w ten sposób:</P>
<PRE>
    cd /usr/local/pgsql
    ./bin/postmaster &gt;server.log 2&gt;&amp;1 &amp;
</PRE>

    <P>To utworzy plik server.log w głównym katalogu PostgreSQL.
	 Ten plik zawiera pożyteczne informacje o problemach i błędach, które
	 wydarzyły się podczas pracy serwera. <I>Postmaster</I> posiada opcję
	 <I>-d</I>, która pozwala na raportowanie bardzo szczególowych
	 informacji. Do opcji <I>-d</I> podajemy liczbę, która określa
	 szczegółowość wysyłanych informacji. Musisz mieć świadomość, że
	 wysoki poziom logowania będzie powodował tworzenie bardzo duzych
	 plików z logami.</P>

    <P>Jeśli <I>postmaster</I> nie został uruchomiony, możesz uruchomić
    <I>postgres'owy</I> backend z linii poleceń, i uruchomić Twoje
	 polecenie <SMALL>SQL</SMALL> bezpośrednio na nim.
	 Taki sposób jest polecany <B>jedynie</B> w przypadku debugowania.
	 Zwróć uwagę, że w tym wypadku zapytanie kończy znak nowej linii a nie
	 średnik. Jeśli skompilowałeś z opcjami debugowania mozesz użyć
	 debuggera aby sprawdzić co się dzieje. Poniewż backend nie został
	 uruchomiony przez <I>postmaster'a</I>, nie działa w identycznym
	 środowisku, co oznacza że powtórzenie warunków w jakich wystąpiły
	 problemy moze być problemem.</P>

    <P>Jeśli <I>postmaster</I> działa, uruchom <I>psql</I> w jednym z
	 okien, następnie znajdź <SMALL>PID</SMALL> procesu <I>postgres</I>
    używanego przez <I>psql</I>. Użyj debuggera aby do
	 <SMALL>PID'u</SMALL> <I>postgres'a</I>. Możesz ustawiać pułapki
	 (breakpoints) w debuggerze i wykonywać zapytania z <I>psql</I>. 
	 Jeśli debugujesz uruchamianie <I>postgres'a</I>, możesz ustawić zmienną
	 PGOPTIONS="-W n", następnie uruchomić <I>psql</I>. 
	 Opcja ta pozwoli spowolnić uruchomienie na	 
	 <I>n</I> sekund abyś mógł się połączyć z procesem za pomocą
	 debugera, ustawić jakiekolwiek pułapki i kontynuować proces
	 uruchamiania.</P>

    <P><I>postgres</I> może być uruchamiany z opcjami <I>-s, -A</I> i
	 <I>-t</I>, które mogą być bardzo przydatne przy debuggowaniu i ocenie
	 wydajności.</P>

    <P>Możesz także skompilować z profilingiem aby zobaczyć jakie funkcje
	 ile czasu wykonują się. Pliki profilowane dla backendu zostaną
	 umieszczone w katalogu
    <I>pgsql/data/base/dbname</I>. Pliki profilu klienta zostaną
	 umieszczone w bieżącym katalogu klienta. Linux wymaga aby kompilować
	 z opcją <I>-DLINUX_PROFILE</I> aby profilowanie odbywało się
	 poprawnie.</P>

    <H4><A name="3.8">3.8</A>) Skąd się bierze komunikat: <I>"Sorry, too
	 many clients"</I> podczas próby połączenia się z bazą danych?</H4>

    <P>Musisz zwiększyć limit ilości jednoczesnych procesów bacekendu
	 dla procesu <I>postmaster'a</I>.</P>

    <P>Domyślny limit to 32 procesy. Możesz go zwiększyć przez restart
    <I>postmaster</I> z odpowiednią wartością ustawianą opcję <I>-N</I> w
	 pliku <I>postgresql.conf</I>.</P>

    <P>Weź pod uwagę, że jeśli zwiększysz wartość podaną w opcji
	 <I>-N</I> na więcej niż 32 musisz także zwiększyć wartość w opcji
    <I>-B</I> ponad jej domyślną wartość 64; wartość <I>-B</I> musi być
	 co najmniej dwa razy większa od wartości podanej w opcji 
    <I>-N</I>, a prawdopodobnie powinna być w rzeczywistości jeszcze
	 większa dla optymalnej wydajności.
    Dla dużej liczby procesów backendu na pewno zauważysz, że trzeba
	 zwiększyć różne parametry jądra Unixa. Rzeczy, które pownieneś
	 sprawdzić to maksymalna liczba bloków pamięci dzielonej, 
	 <SMALL>SHMMAX;</SMALL> maksymalna liczba semaforów, <SMALL>SEMMNS</SMALL>
	 oraz <SMALL>SEMMNI;</SMALL> 
    maksymalna liczba procesów, <SMALL>NPROC;</SMALL> maksymalna liczba
	 procesów na jednego użytkownika, <SMALL>MAXUPRC;</SMALL> i maksymalna
	 liczba otwartych plików, <SMALL>NFILE</SMALL> oraz
    <SMALL>NINODE.</SMALL> Powód dla którego PostgreSQL ma limit na
	 maksymalną liczbę procesów backendu to obawa o wyczerpanie zasobów
	 systemu.</P>

    <P>W wersjach PostgreSQL wcześniejszych niż 6.5, maksymalna liczba
	 backendów była ustawiona na 64, a zmiana tej wartości wymaga
	 rekompliacji po zmianie stałej MaxBackendId w pliku
    <I>include/storage/sinvaladt.h</I>.</P>

    <H4><A name="3.9">3.9</A>)  Co to są za pliki typu: 
	 <I>pg_sorttempNNN.NN</I>, 
	 które znajdują się w katalogu z plikami bazy danych?</H4>

    <P>Są to tymczasowe pliki utworzone przez executor. Dla przykładu,
	 jeśli jakaś operacja sortowania jest wymagana do wykonania
    <SMALL>ORDER BY,</SMALL> a samo sortowanie wymaga więcej  miejsca niż
	 paratmetr backendu
    <I>-S</I> ustawił do wykorzystania, wtedy tymczasowe pliki są używane
	 do przechowywania tych danych.</P>

    <P>Pliki tymczasowe powinny być usunięte automatycznie, ale mogło się
	 to nie stać jeśli proces backendu w międzyczasie nie zakończył się
	 poprawnie podczas operacji sortowania. Jeśli w danym momencie nie
	 działają żadne procesy backendów mozesz spokojnie usunąć pliki
    pg_tempNNN.NN.</P>
    <HR>

    <H2 align="center">Pytania dotyczące używania</H2>

    <H4><A name="4.1">4.1</A>) Jaka jest różnica pomiędzy kursorami
	     binarnymi (binary cursors) i zwykłymi kursorami (normal
		  cursors)?</H4>

    <P>Zobacz w manualu opis polecenia <SMALL>DECLARE</SMALL>.</P>

    <H4><A name="4.2">4.2</A>) Jak mogę pobrać za pomocą
	 <SMALL>SELECT</SMALL> jedynie kilka pierwszych wyników
	 zapytania?</H4>
	 
    <P>Zobacz w manualu opis polecenia <SMALL>FETCH</SMALL> lub użyj
    polecenia <SMALL>SELECT</SMALL> ... <SMALL>LIMIT</SMALL>....</P>

    <P>Nawet jeśli chesz pobrać kilka pierwszych rzędów z wyniku
	 zapytania, całe zapytanie musi zostać wykonane. Byc może powinieneś
	 skorzystać z polecenia <SMALL>ORDER BY.</SMALL>
	 Jeśli istnieje indeks który odpowiada polom określonym przez
	 <SMALL>ORDER BY</SMALL>, PostgreSQL może wykorzystać jedynie kilka
	 pierwszych rzędów, być może będzie konieczność wykonania zapytania do
	 momentu aż zostaną znalezione pożądane wyniki.</P>

    <H4><A name="4.3">4.3</A>) Jak mogę uzyskać listę wszystkich tabel
	 czy  innych rzeczy pod <I>psql</I>?</H4>
	 
    <P>Możesz sprawdzić zawartość źródeł <I>psql</I>, a konkretnie plik
    <I>pgsql/src/bin/psql/describe.c</I>. Zawiera on polecenia
    <SMALL>SQL</SMALL> które generuja wyniki komend z backslashem.
    Możesz także uruchomić <I>psql</I> z opcją
    <I>-E</I> wtedy po wykonaniu polecenia z backslashem wyświetlane
	 będzie zapytanie, które w rzeczywistości jest wykonywane.</P>

    <H4><A name="4.4">4.4</A>) Jak usunąć kolumnę z tabeli?</H4>
	 
    <P>Nie mamy zaimplementowanego <SMALL>ALTER TABLE DROP
	 COLUMN,</SMALL> ale możesz zrobić tak:</P>
<PRE>
    SELECT ...  -- wybierz zawartość wszystkich kolumn poza tą jedną której chcesz się pozbyć
    INTO TABLE new_table
    FROM old_table;
    DROP TABLE old_table;
    ALTER TABLE new_table RENAME TO old_table;
</PRE>

    <H4><A name="4.5">4.5</A>) Jaki jest maksymalny rozmiar dla rzędu,
	      tabeli i bazy danych?</H4>
	 
    <P>Oto wszystkie ograniczenia:</P>
<PRE>
    Maksymalny rozmiar dla bazdy danych?     nieograniczony ( istnieją bazy danych o wielkości 500 GB databases )
    Maksymalny rozmiar dla tabeli?           16 TB
    Maksymalny rozmiar dla rzędu?            nieograniczony w 7.1 i późniejszych
    Maksymalny rozmiar pola?                 1 GB w 7.1 and later
    Maksymalna liczba rzędów w tabeli?       nieograniczona
    Maksymalna liczba kolumn w tabeli?    250-1600 w zależoności od typów kolumn
    Makasymalna liczba indeksów na tabeli?    nieograniczona
</PRE>

	Oczywiście "nieograniczony" nie jest prawdą tak do końca, istnieją
	ograniczenia wynikające z dostępnego miejsca na dysku, pamięci/swapa.
	Kiedy wielkości te będą bardzo duże może odbić się to na wydajności.

    <P>Maksymalny rozmiar tabeli, czyli 16 TB nie wymaga od systemu
	 operacyjnego wsparcia dla dużych plików. Duże tabele są przechowywane
	 jako pliki o rozmiarze 1 GB, więc ograniczenia co do wielkości plików
	 narzucone przez system plików nie są istotne.</P>

    <P>Masymalny rozmiar tabeli i maksymalna liczba kolumn może być
	 zwiększona jeśli zwiększymy domyślny rozmiar bloku (block size) do
	 32k.</P>

    <H4><A name="4.6">4.6</A>) Jak dużo miejsca w bazie danych jest
	      konieczne aby przechowywać dane ze zwyczajnego pliku
			tekstowego?</H4>

    <P>Baza danych PostgreSQL może potrzebować do pięciu razy więcej
	 miejsca na przechowywanie danych z plików tekstowych niż ich
	 objętość.</P>

    <P>Jako przykład możemy rozważyć plik składający się z 100,000 linii
	 zbudowanych z liczby całkowitej oraz opisu tekstowego w każdej.
	 Załóżmy, że średnio każdy łańcuch tekstu w linii zajmuje 20
	 bajtów. Cały plik powinien zajmować ok. 2.8 MB. Rozmiar pliku bazy danych w
	 PostgreSQL zawierającego te dane mozna oszacować na około 6.4MB:</P>

<PRE>
    36 bajtów: nagłówek każdego rzędu w przybliżeniu)
    24 bajty:  jedno pole int i jedno pole typu text
   + 4 bajty:  wkaźnik na stronie do krotki
   --------------------------------------------------
    64 bajty w jednym rzędzie

	Strona danych w PostgreSQL zajmuje 8192 bajtów (8 KB), więc:

   8192 bajtów na stronę
   ---------------------   =  128 rzędów na jedną strone w bazie (zaokrąglone w dół)
     64 bajtów na rząd

   100000 rzędów danych
   -----------------------  =  782 stron w bazie danych (zaokrąglone w górę)
      128 rzędów na stronę

782 stron w bazie * 8192 bajtów na stronę  =  6,406,144 bajtów (6.4 MB)
</PRE>

    <P>Indeksy nie powodują dużego narzutu na zajmowane miejsce, 
	 ale zawierają pewne dane,
	 więc w pewnych przypadkach moga być całkiem duże.</P>

    <H4><A name="4.7">4.7</A>) Jak mogę sprawdzić jakie tabele, klucze,
	      bazy danych i użytkownicy są utworzeni?</H4>
	 
    <P><I>psql</I> ma całkiem dużą ilość poleceń z backslashem aby
	 wydobyć takie informacje. Wprowadź \? aby zobaczyć ich spis. Istnieją
	 także tablice systemowe rozpoczynające się od <i>pg_</i>, zawierające
	 interesujące Ciebie informacje. Wykonanie <i>psql -l</i> pokaże spis
	 wszystkich baz danych.</P>

    <P>Obejrzyj także plik <I>pgsql/src/tutorial/syscat.source</I>.
	 Zawiera on wiele z zapytań typu <SMALL>SELECT</SMALL>, które są
	 potrzebne aby wydobyć informacje z tablic systemowych.</P>

    <H4><A name="4.8">4.8</A>) Moje zapytania są wolne lub nie używają
	      kluczy. Dlaczego?</H4>
			
	Indeksy nie są używane automatycznie przez kążde z zapytań. Ideksy są
	używane jedynie gdy tabela jest odpowiedniego rozmiaru, większego niż
	wymagany minimalny, a zapytanie wybiera jedynie mały procent
	zawartości tabeli. Wynika to z tego, że losowy dostep do dysku
	powodowany przez ideksowane poszukiwanie jest czasami wolniejsze niż
	poszukiwanie sekwencyjne bez użycia kluczy.
	
    <P>Żeby zdecydować czy indeks powinien byc używany, PostgreSQL musi
	 mieć statystyki dotyczące danej tabeli. Są one gromadzone przez
	 użycie polecenia <SMALL>VACUUM ANALYZE</SMALL>, lub poprostu
	 <SMALL>ANALYZE</SMALL>. używając statystyk, optymalizator wie ile
	 rzędów jest w tabeli i może lepiej określić czy indeksy powinny być
	 użyte. Statystyki mogą być także pomocne w określeniu najlepszej
	 kolejności wykonania złączenia (join) i jego sposobu. Gromadzenie
	 statystyk powinno się odbywać w określonych interwałach czasu
	 ponieważ dane w tabelach zmieniają się.</P>

    <P>Indeksy nie są zazwyczaj używane przez <SMALL>ORDER BY</SMALL> lub
	 przy wykonywaniu złączeń (join). Sekwencyjne przeszukiwanie po którym
	 następuje sortowanie jest zazwyczaj szybsze nię wyszukiwanie za
	 pomocą indeksu na dużej tabeli.</P>
	 Jakkolwiek <SMALL>LIMIT</SMALL> w połączeniu z <SMALL>ORDER BY</SMALL>
	często będzie wykorzystywał indeksów poniewąz jedynie mała częśc z
	tabeli jest zwracana.

    <P>Kiedy używa się operatorów dopasujących takich jak
	 <SMALL>LIKE</SMALL> lub <I>~</I>, indeksy będą używane jedynie jeśli 
	 początek wyszukiwania jest oparty na początku łańcucha tekstu.
	 Dlatego, aby używac indeksów,
    dopasowania operatorem <SMALL>LIKE</SMALL> nie mogą się zaczynać
	 <I>%</I>, a dopasowania operatorem <I>~</I> (dopasowania regularne)
	 muszą się zaczynać znakiem specjalnym <I>^</I>.</P>

    <H4><A name="4.9">4.9</A>) Jak mogę sprawdzić w jakis sposób "query
	 optimizer" wykonuje moje zapytanie?</H4>

    <P>Zobacz manual dla polecenia <SMALL>EXPLAIN</SMALL>.</P>

    <H4><A name="4.10">4.10</A>) Co to jest "R-tree index"?</H4>

    <P>Indeks R-tree jest używany do indeksowania danych przestrzennych.
	 Indeks hasuujący nie nadaje się do wyszukiwania odległości.
    Natomiast indeks typu B-tree może wyszukiwać odleglości jedynie w
	 jednowymiarowych przestrzeniach. R-tree indeks radzi sobie z
	 przestrzeniami wielo-wymiarowymi. Dla przykładu, jeśli zostanie
	 założony indeks typu R-tree na polu typu <I>point</I>, system może
	 bardziej wydajnie odpowiadać na zapytania typu
    "select all points within a bounding rectangle."</P>

    <P>Źródłowym dokumentem opisującym oryginalnie projektowanie R-tree
	 indeksów jest:</P>

    <P>Guttman, A. "R-trees: A Dynamic Index Structure for Spatial
    Searching." Proceedings of the 1984 ACM SIGMOD Int'l Conf on Mgmt
    of Data, 45-57.</P>

    <P>Ten dokument możesz znaleźć także w pracy Stonebraker'a "Readings in
    Database Systems".</P>

    <P>Wbudowane indeksy R-trees radzą sobie w wielobokami i boxes.
	 Teoretycznie, indeksy R-tree mogą być rozszerzone o możliwości
	 indeksowania w więcej wymiarowych przestrzeniach. W praktyce,
	 rozbudowa indeksów R-tree wymaga trochę pracy, a w tej chwili nie
	 dysponujemy jakąkolwiek dokumentacją jak to zrobić.</P>

    <H4><A name="4.11">4.11</A>) Co to jest "Genetic Query
	 Optimizer"?</H4>

    <P>Moduł <SMALL>GEQO</SMALL> ma za zadanie przyspieszenie
	 optymalizacji zapytań łącząc wiele tabel za pomocą algorytmów
	 genetycznych (Genetic Algorithm (GA)). Pozwala na używanie dużych
	 zapytań łączących tabele (join queries) bez wykorzystywania
	 zasobożernego wyszukiwania.</P>

    <H4><A name="4.12">4.12</A>) Jak mogę używać wyrażeń regularnych w
	      zapytaniach i zapytań case-insensitive w wyrażeniach
			regularnych?
			     jak korzystać z indeksów dla zapytań case-insensitive?</H4>

    <P>Operator <I>~</I> moze być wykorzystywany do wyszukiwania za
	 pomocą wyrażeń regularnych, a 
    <I>~*</I> do wyszukiwania case-insensitive z wyrażeniami
	 regularnymi. 
    Wariant case-insensitive dla <SMALL>LIKE</SMALL> został nazwany
    <SMALL>ILIKE</SMALL> i jest dostępny w PostgreSQL 7.1 i późniejszych
	 wersjach.</P>

    <P>Porównania case-insensitive są zazwyczaj wykonywane w następujący
	 sposób:</P>
<PRE>
    SELECT *
    FROM tab
    WHERE lower(col) = 'abc'
   
</PRE>
	W tym wypadku standardowe indeksy nie będą używane. Możesz utworzyć
	indeks funkcyjny, poprzez:
<PRE>
    CREATE INDEX tabindex on tab (lower(col));
   
</PRE>

    <H4><A name="4.13">4.13</A>) Jak sprawdzić w zapytaniu czy pole ma
	      wartość <SMALL>NULL</SMALL>?</H4>

    <P>Możesz to sprawdzić, testując wartość kolumny warunkiem 
	 <SMALL>IS NULL</SMALL> albo <SMALL>IS NOT NULL</SMALL>.</P>

    <H4><A name="4.14">4.14</A>) Jaka jest różnica pomiędzy różnymi
	 typami tekstowymi (character types)?</H4>
<PRE>
Type            Nazwa wewnętrzna   Uwagi
--------------------------------------------------
"char"          char            	  1 znak
CHAR(#)         bpchar             wypełniane pustymi znakami do podanej długości
VARCHAR(#)      varchar            rozmiar określa maksymalną długość, nie ma tutaj wypełniania
TEXT            text               bez limitu na długość łańcucha
BYTEA           bytea              zmiennej długości tablica bajtów (null-byte safe)
</PRE>

    <P>Jeśli będziesz przeglądać katalogi systemowe lub komunikaty o
	 błędach często spotkasz się z podanymi powyżej nazwami
	 wewnętrznymi.</P>

    <P>Ostatnie cztery typy powyżej to tzw typy "varlena" (np. pierwsze
	 cztery bajty na dysku to długość, po których jest data). Dlatego
	 faktyczna długośc takiego łańcucha jest trochę większa niż
	 zadeklarowany rozmiar. Te typy także podlegają kompresji lub mogą być
	 przechowywane out-of-line jako <SMALL>TOAST</SMALL>, więc faktyczne
	 zużycie miejsca na dysku może być mniejsze niż oczekiwane.</P>

    <P><SMALL>CHAR()</SMALL> jast najlepszym typem do przechowywania
	 łańcuchów o tej samej długości. <SMALL>VARCHAR()</SMALL> jest
	 najodpowiedniejszy do przechowywania łańcuchów o różnej długości
	 ale określa on maksymalną jego długość. <SMALL>TEXT</SMALL> jest
	 najlepszy dla łańcuchów o dowolnej długości, nie przekraczającej 1GB.
    <SMALL>BYTEA</SMALL> służy do przechowywania danych binarnych,
	 w szczególności dla danych zawierających <SMALL>NULL</SMALL> bajty.</P>

    <H4><A name="4.15.1">4.15.1</A>) Jak mogę utworzyć pole które samo
	      zwiększa swoją wartość?</H4>

    <P>PostgreSQL ma zaimplementowany typ <SMALL>SERIAL</SMALL>.
	 Automatycznie tworzy sekwencję i indeks na tej kolumnie. Dla
	 przykladu:</P>
<PRE>
    CREATE TABLE person ( 
        id   SERIAL, 
        name TEXT 
    );
</PRE>
    zostanie automatycznie prztłumaczone na:
<PRE>
    CREATE SEQUENCE person_id_seq;
    CREATE TABLE person ( 
        id   INT4 NOT NULL DEFAULT nextval('person_id_seq'),
        name TEXT 
    );
    CREATE UNIQUE INDEX person_id_key ON person ( id );
</PRE>
    Więcej informacji o sekwencjach znajdziesz w manualu o
	 <I>create_sequence</I>. Możesz także użyć  pola <I>OID</I> jako
	 unikalnej wartości dla każdego rzędu danych. Jeśli będziesz
	 potrzebował z backupować dane robiąc dump bazy i odtworzyć ją, musisz
	 użyc <I>pg_dump</I> z opcją <I>-o</I> lub polecenia <SMALL>COPY
	     WITH OIDS</SMALL> aby zachować <SMALL>OIDy</SMALL>.
	 
    <H4><A name="4.15.2">4.15.2</A>) Jak pobrać wartość pola typu
	     <SMALL>SERIAL</SMALL> po wykonaniu insert'u?</H4>

    <P>Jednym z podejść jest pobranie kolejnej wartości typu 
	 <SMALL>SERIAL</SMALL> z sekwencji za pomocą funkcji <I>nextval()</I>
    <I>zanim</I> zostanie wstawiona, a później należy jej użyć. Używając
	 przykładu z tabeli z punktu <A href="#4.15.1">4.15.1</A>, może to
	 wyglądać w Perlu na przykład w ten sposób:</P>

<PRE>
    new_id = output of "SELECT nextval('person_id_seq')"
    INSERT INTO person (id, name) VALUES (new_id, 'Blaise Pascal');
</PRE>
	Będziesz miał wtedy tą wartość przechowaną w zmiennej 
    <CODE>new_id</CODE> do użytku w innych zapytaniach (np. jako klucz
	 obcy do tabeli <CODE>person</CODE>). Warto zwrócić uwagę, że nazwa
	 automatycznie utworzonej sekwencji
    <SMALL>SEQUENCE</SMALL> będzie następująca:
    &lt;<I>tabela</I>&gt;_&lt;<I>kolumnatypuserial</I>&gt;_<I>seq</I>,
	 gdzie 
    <I>tabela</I> i <I>kolumnatypuserial</I> są nazwami Twojej tabeli i
	 Twojej kolumny typu <SMALL>SERIAL</SMALL>. 

    <P>Inne rozwiązanie to użycie funkcji <I>currval</I>() na pola typu
    <SMALL>SERIAL</SMALL> po dodaniu nowej wartości do rzędu zawierającego
	 kolumnę typu <SMALL>SERIAL</SMALL> z wstawioną domyślnie wartością,
	 np.</P>
<PRE>
    INSERT INTO person (name) VALUES ('Blaise Pascal');
    new_id = output of "SELECT currval('person_id_seq')";
</PRE>
	Ostatecznie możesz użyć <A href="#4.16"><SMALL>OID</SMALL></A>
	zwracanej po wykonaniu <SMALL>INSERT</SMALL>, chociaż to jest najmniej
	przenośne rozwiązanie.
   W Perlu, wykorzystując bibliotekę DBI z modułem Edmunda Mergla
	DBD::Pg, oid jest dostępny poprzez <I>$sth-&gt;{pg_oid_status}</I> po
	wykonaniu <I>$sth-&gt;execute()</I>. 

    <H4><A name="4.15.3">4.15.3</A>) Czy użycie <I>currval()</I> i
	     <I>nextval()</I> nie doprowadzi do race condition z innymi
		      użytkownikami?</H4>

    <P>Nie. currval() zwraca bieżącą wartość przypisaną przez Twój
	 backend, a nie przez wszystkich użytkowników.</P>

    <H4><A name="4.15.4">4.15.4</A>) Dlaczego numery sekwencji nie są
	      ponownie używane przy przerwaniu transakcji?
			    Skąd się biorą luki w numerowaniu kolumny tabeli
				     sekwancjami/SERIALem?</H4>

    <P>Aby poprawić zbieżność (concurrency), wartości sekwencji są
	 podawane działającym transakcjom kiedy tego potrzebują i nie są
	 blokowane dopóki transakcja się nie zakończy. To spowoduje przerwy w
	 numerowaniu z przerwanych transakcji.</P>

    <H4><A name="4.16">4.16</A>) Co to jest <SMALL>OID</SMALL>? Co to
	 jest
	     <SMALL>TID</SMALL>?</H4>

    <P><SMALL>OID</SMALL> są PostgreSQL'owym rozwiązaniem problemu
	 unikalnych numerów rzędów. Każdy rząd tworzony przez PostgreSQL
	 otrzymuje unikalny <SMALL>OID</SMALL>. Wszystkie <SMALL>OID</SMALL>y
	 generowane podczas procesu uruchamianego przez skrypt
    <I>initdb</I> mają mniejszą wartość niż 16384 (na podstawie pliku
    <I>backend/access/transam.h</I>). Wszystkie 
    <SMALL>OID</SMALL>y tworzone przez użytkownika sa równe lub większe
	 podanej wcześniej wartości. Domyślnie
    wszystkie <SMALL>OID</SMALL>y są unikalne nie tylko w pojedyńczej
	 tabeli czy bazie danych ale w całej instalacji PostgreSQL.</P>

    <P>PostgreSQL używa <SMALL>OIDów</SMALL> w swoim wewnętrznym systemie
	 tabel, aby można było je łączyć.
    Te <SMALL>OIDy</SMALL> mogą byc używane aby identyfikowac rzędy w
	 tabelach i wykorzystywać je w złączeniach tych tabel. Zaleca się abyś
	 używał typu <SMALL>OID</SMALL> aby przechowywać wartości
    <SMALL>OID</SMALL>. Możesz utworzyć indeks na polu 
    <SMALL>OID</SMALL> aby dostęp do niego był szybszy.</P>

    <P><SMALL>OID</SMALL> są przypisane do wszystkich rzędów z jednego
	 głównego miejsca i używane sa przez wszystkie bazy danych. Jeśli
	 chciałbyś zmienić <SMALL>OID</SMALL> na coś innego, lub jeśli
	 chciałbyś zrobić kopię tabeli, z orginalnymi <SMALL>OIDami</SMALL>
	 nie ma żadnego przeciwwskazania abyś to zrobił:</P>
	 
<PRE>
        CREATE TABLE new_table(old_oid oid, mycol int);
        SELECT old_oid, mycol INTO new FROM old;
        COPY new TO '/tmp/pgtable';
        DELETE FROM new;
        COPY new WITH OIDS FROM '/tmp/pgtable';
<!--
    CREATE TABLE new_table (mycol int);
    INSERT INTO new_table (oid, mycol) SELECT oid, mycol FROM old_table;
-->
</PRE>

    <P><SMALL>OIDy</SMALL> są przechowywane jako cztero-bajtowe liczby
	 całkowite i skończą się po osiągnięciu czterech miliardów. Nikt jak
	 dotąd nie zgłosił aby coś takiego się stalo, ale mamy zamiar pozbyć
	 się tego ograniczenia zanim ktoś to zgłosi.</P>

    <P><SMALL>TID</SMALL> są używane aby zidentyfikować konkretne rzędy z
	 blokami i wartością ofsetów. <SMALL>TIDy</SMALL> zmieniają się wraz
	 ze zmianami rzędów. Sa używane przez indeksy, aby wskazywać do
	 fizycznych rzędów.</P>

    <H4><A name="4.17">4.17</A>) Jakie jest znaczenie niektórych terminów
	 w PostgreSQL?</H4>

    <P>W części kodu źródłowego i starszej dokumentacji używamy terminów,
	 które mają bardziej ogólne znaczenie. Oto niektóre z nich:</P>

    <UL>
      <LI>table, relation, class</LI>

      <LI>row, record, tuple</LI>

      <LI>column, field, attribute</LI>

      <LI>retrieve, select</LI>

      <LI>replace, update</LI>

      <LI>append, insert</LI>

      <LI><SMALL>OID</SMALL>, serial value</LI>

      <LI>portal, cursor</LI>

      <LI>range variable, table name, table alias</LI>
    </UL>

    <P>Listę terminów związanych z bazami danych możesz znaleźć pod tym
	 adresem:<A href=
    "http://www.comptechnews.com/~reaster/dbdesign.html">http://www.comptechnews.com/~reaster/dbdesign.html</A></P>

    <H4><A name="4.18">4.18</A>) Skąd bierze się ten błąd <I>"ERROR:
	 Memory exhausted in AllocSetAlloc()"</I>?</H4>

    <P>Jeśli używasz wersji starszej niż 7.1, upgrade może rozwiązać ten
	 problem. Jest także mozliwe, że po prostu wyczerpała Ci się pamięć
	 wirtualna (virtual memory) w systemie lub Twój kernel ma zbyt nisko
	 ustawione limity dla pewnych zasobów. Spróbuj wykonać następujące
	 polecenia zanim uruchomisz <I>postmaster'a</I>:</P>
<PRE>
    ulimit -d 262144
    limit datasize 256m
</PRE>
	W zależności od shell'a jakiego używasz jedno z tych poleceń może nie
	zadziałać, ale to ustawienie pozwoli ustawić segment danych dla
	procesu znacznie większy i być może pozwoli wykonać zapytanie.
	To polecenie zadziała dla bieżącego procesu oraz wszytkich podprocesów
	utworzonych po wykonaniu polecenia. Jeśli ten problem występuje z
	klientem <SMALL>SQL</SMALL>, ponieważ backend zwraca zbyt dużo danych,
	spróbuj wykonać to polecenie przed uruchomieniem klienta.

    <H4><A name="4.19">4.19</A>) Jak sprawdzić jakiej wersji PostgreSQL
	     używam?</H4>

    <P>W <I>psql</I>, wpisz <CODE>select version();</CODE></P>

    <H4><A name="4.20">4.20</A>) Dlaczego operacje, które wykonuję na
	      dużych obiektach "large-object" zwracają komunikat:
			    <I>"invalid large obj descriptor"</I>?</H4>

    <P>Musisz użyć <CODE>BEGIN WORK</CODE> i <CODE>COMMIT</CODE>
    przed i po użyciu uchwytu do dużego obiektu, tzn. musisz nimi otoczyć
    funkcje <CODE>lo_open</CODE> ... <CODE>lo_close.</CODE></P>

    <P>Obecnie PostgreSQL używjąc "rule" zamyka uchwyt do dużego obiektu
	 przy każdym wywołaniu "commit". Więc pierwsze próba zrobienia
	 czegokolwiek z uchwytem spowoduje wypisanie: <I>invalid large obj 
	 descriptor</I>. Kod, który do tej pory działał (przynajmniej
	 większość razy) będzie teraz generował informację o błędzie jeśli nie
	 będziesz korzystał z transakcji.</P>

    <P>Jeśli używasz interfejsu klienta jak <SMALL>ODBC</SMALL>  być może
	 będziesz musiał ustawić <CODE>auto-commit off.</CODE></P>

    <H4><A name="4.21">4.21</A>) Jak stworzyć kolumnę której domyślną
	      wartością będzie bieżący czas?</H4>

    <P>Użyj <I>CURRENT_TIMESTAMP</I>:</P>
<PRE>
<CODE>CREATE TABLE test (x int, modtime timestamp DEFAULT CURRENT_TIMESTAMP );
</CODE>
</PRE>

    <H4><A name="4.22">4.22</A>) Dlaczego zapytania używające
	     <CODE><SMALL>IN</SMALL></CODE> sa takie wolne?</H4>

    <P>Obecnie łączymy podzapytania w outer queries poprzez sekwencyjne
	 przeszukiwanie wyników podzapytania dla każdego rzędu z outer query. 
	 Można to ominąć zastępując <CODE>IN</CODE> przez 
    <CODE>EXISTS</CODE>:</P>
<PRE>
<CODE>SELECT *
    FROM tab
    WHERE col1 IN (SELECT col2 FROM TAB2)
</CODE>
</PRE>
    na: 
<PRE>
<CODE>SELECT *
    FROM tab
    WHERE EXISTS (SELECT col2 FROM TAB2 WHERE col1 = col2)
</CODE>
</PRE>
	Mamy zamiar poprawić to ograniczenie w przyszłych wydaniach.

    <H4><A name="4.23">4.23</A>) Jak wykonać "outer join"?</H4>

    <P>PostgreSQL 7.1 i późniejsze wersje mają zaimplementowane outer join
	 wykorzystując standardową składnie SQL. Poniżej dwa przykłady:</P>
	 
<PRE>
    SELECT *
    FROM t1 LEFT OUTER JOIN t2 ON (t1.col = t2.col);
</PRE>
    or 
<PRE>
    SELECT *
    FROM t1 LEFT OUTER JOIN t2 USING (col);
</PRE>

    <P>Te dwa identyczne zapytania łączą kolumnę t1.col z kolumną t2.col,
	 ale także zwrócą niepołączone rzędy w t1 (te które nie pasują w t2).
    <SMALL>RIGHT</SMALL> join dodałby niepołączone rzędy z tabeli t2.
    <SMALL>FULL</SMALL> join zwróciłby rzędy plus dodatkowo wszystkie
	 rzędy z tabel t1 i t2. Słowo <SMALL>OUTER</SMALL> jest opcjonalne i
	 jest dodawane domyślnie przy
    <SMALL>LEFT</SMALL>, <SMALL>RIGHT</SMALL>, i <SMALL>FULL</SMALL>
	 join'ach. Zwykłe join'y są nazywane <SMALL>INNER</SMALL> joins.</P>

    <P>W poprzednich wersjach "outer joins" mogą być zasymulowane poprzez
	 użycie slowa kluczowego
    <SMALL>UNION</SMALL> i <SMALL>NOT IN</SMALL>. Dla przykładu, łącząc
	 tabele <I>tab1</I> i <I>tab2</I>, następujące zapytanie wykonuje
	 <I>outer</I> join:<BR>
    <BR>
    </P>
<PRE>
    SELECT tab1.col1, tab2.col2
    FROM tab1, tab2
    WHERE tab1.col1 = tab2.col1
    UNION ALL
    SELECT tab1.col1, NULL
    FROM tab1
    WHERE tab1.col1 NOT IN (SELECT tab2.col1 FROM tab2)
    ORDER BY col1
</PRE>

    <H4><A name="4.24">4.24</A>) Jak wykonywać zapytanie używające kilku
	      baz danych jednocześnie?</H4>

    <P>Nie ma takiej możliwości aby w zapytaniu odpytawać inną baze danych
	 poza bieżącą. Ponieważ PostgreSQL ładuje specyficzne dla bazy danych
	 katalogi systemowe, nie jest do końca jasne jak zapytanie pomiędzy
	 różnymi bazami danych powinno się zachowywać.</P>
	 
    <P>Oczywiście klient może łączyć się z różnymi bazami danych i łączyć
	 informację w ten sposób uzyskaną.</P>

    <H4><A name="4.25">4.25</A>) Jak zwrócić w funkcji wiele rzędów lub
	      kolumn?</H4>

     <P>Możesz zwracać zbiory z funkcji PL/pgSQL używając 
     <i>refcursors</i>. Zobacz <a
     href="http://developer.postgresql.org/docs/postgres/plpgsql-cursors.html">
     http://developer.postgresql.org/docs/postgres/plpgsql-cursors.html,</a>
     sekcję 23.7.3.3.</P>

     
    <H2 align="center">Rozwijanie PostgreSQL</H2>

    <H4><A name="5.1">5.1</A>) Napisałem własną funkcję. Kiedy użyję jej
	 w <I>psql</I>, program zrzuca pamięć (dump core)?</H4>

    <P>Problem może być spowodowany przez bardzo wiele rzeczy. Spróbuj
	 najpierw przetestować Twoją funkcję w samodzielnie działającym programie.
	 </P>

    <H4><A name="5.2">5.2</A>) Jak mogę dodać/zgłosić nowe typy czy
	 funkcje do PostgreSQL?</H4>

    <P>Wyślij Twoje propozycje na listę mailową <I>pgsql-hackers</I>,
    wtedy prawdopodobnie Twój kod znajdzie się w katalogu <I>contrib/</I>.</P>

    <H4><A name="5.3">5.3</A>) Jak napisać funkcję C zwracającą krotkę
	      (tuple)?</H4>

    <P>To wymaga wysiłku tak olbrzymiego, że nawet autorzy nigdy tego nie
	 prubowali, chociaż z zalożeń wynika, że jest to możliwe.</P>

    <H4><A name="5.4">5.4</A>)  Zmieniłem plik źródłowy. Dlaczego po
	      rekompilacji nie widać zmiany?</H4>

    <P>Pliki <I>Makefiles</I> nie mają dorzuconych odpowiednich
	 zależności dla plików nagłówkowych (include files). Wykonaj najpierw
	 <I>make clean</I>, a następnie ponownie <I>make</I>.
    Jeśli używasz <SMALL>GCC</SMALL> możesz użyć opcji
    <I>--enable-depend</I> przy wykonywaniu <I>configure</I> aby
  </BODY>
</HTML>